ته‌فسیری قورئان
  ٨١: سورة التكوير

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
به‌ناوی خوای به‌خشنده‌ی میهره‌بان
إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ ﴿1﴾
کاتێك که‌ خۆر بچوك بوه‌وه‌و ڕووناکیی نه‌ما.
وَإِذَا النُّجُومُ انكَدَرَتْ ﴿2﴾
کاتێك که‌ ئه‌ستێره‌کان (له‌ خولگه‌ی خۆیان) ترازان و دایان به‌ یه‌کدا.
وَإِذَا الْجِبَالُ سُيِّرَتْ ﴿3﴾
کاتێك که‌ کێوه‌کان له‌ شوێنی خۆیان هه‌ڵده‌که‌ندرێن و به‌ملاولادا بران.
وَإِذَا الْعِشَارُ عُطِّلَتْ ﴿4﴾
کاتێك که‌ حوشترانی ئاوس که‌ ته‌مه‌نی باردارییان ده‌ مانگه‌ گوێیان پێ نه‌درا (بێگومان ئه‌و وشترانه‌ لای عه‌ره‌ب نازدارن).
وَإِذَا الْوُحُوشُ حُشِرَتْ ﴿5﴾
کاتێك که‌ گیانله‌به‌رانی کێوی و وه‌حشی و دڕنده‌ به‌ده‌وری یه‌کدا کۆکرانه‌وه‌ (ئه‌وانیش دڕندایه‌تی خۆیانیان له‌بیر چۆوه‌ له‌ سامناکیی ئه‌و ڕۆژه‌).
وَإِذَا الْبِحَارُ سُجِّرَتْ ﴿6﴾
کاتێك که‌ ده‌ریاکان گڕ دران (دیاره‌ که‌ ته‌قینه‌وه‌ی ناوکیی ڕووده‌دات و ئاوی ده‌ریاکان ده‌بنه‌وه‌ به‌ هایدرۆجین  و ئۆکسجین).
وَإِذَا النُّفُوسُ زُوِّجَتْ ﴿7﴾
کاتێك که‌ گیانی هه‌رکه‌س ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ لاشه‌ی و جووت ده‌بێته‌وه‌ له‌گه‌ڵیدا.
وَإِذَا الْمَوْؤُودَةُ سُئِلَتْ ﴿8﴾
کاتێك که‌ کچی زینده‌ به‌چاڵ پرسیاری لێ کرا.
بِأَيِّ ذَنبٍ قُتِلَتْ ﴿9﴾
به‌ چ گوناهێك، به‌ چ تۆمه‌تێك کوژرا؟!
وَإِذَا الصُّحُفُ نُشِرَتْ ﴿10﴾
کاتێك که‌ نامه‌ی کرده‌وه‌کان واڵا کرا.
وَإِذَا السَّمَاء كُشِطَتْ ﴿11﴾
کاتێك که‌ ئاسمان لابراو داماڵرا.
وَإِذَا الْجَحِيمُ سُعِّرَتْ ﴿12﴾
کاتێك که‌ دۆزه‌خ داگیرسێنراو تاودرا.
وَإِذَا الْجَنَّةُ أُزْلِفَتْ ﴿13﴾
کاتێك که‌ به‌هه‌شت نزیکخرایه‌وه‌ (له‌خواناسان).
عَلِمَتْ نَفْسٌ مَّا أَحْضَرَتْ ﴿14﴾
ئیتر ئه‌و کاته‌ هه‌رکه‌س ده‌زانێت چی ئاماده‌کردوه‌و، چ توێشویه‌کی پێیه‌.
فَلَا أُقْسِمُ بِالْخُنَّسِ ﴿15﴾
سوێند به‌و ئه‌ستێرانه‌ی که‌ په‌نها ده‌بن و وون ده‌بن له‌ چاو، یاخود به‌هۆی سوڕانه‌وه‌ی زه‌وی و خۆیانه‌وه‌ (به‌هۆی هه‌ڵهاتنی خۆره‌وه‌) ون ده‌بن.
الْجَوَارِ الْكُنَّسِ ﴿16﴾
وه‌ به‌و هه‌سارانه‌ی که‌ په‌نا ده‌گرن و دیارنامێنن.
وَاللَّيْلِ إِذَا عَسْعَسَ ﴿17﴾
وه‌ به‌شه‌و که‌ دادێت وه‌کو زینده‌وه‌رێك خه‌و دایده‌گرێت.
وَالصُّبْحِ إِذَا تَنَفَّسَ ﴿18﴾
وه‌ به‌، به‌ره‌به‌یان که‌ پشووی تێدێت، وه‌کو زینده‌وه‌رێك ئاهی تێ دێته‌وه‌ و ده‌ست ده‌کات به‌ هه‌ناسه‌دان و ژیان.
إِنَّهُ لَقَوْلُ رَسُولٍ كَرِيمٍ ﴿19﴾
(سوێند به‌وانه‌ی هه‌مووی) به‌ڕاستی، بێ دوودڵی ئه‌م قورئانه‌ له‌ زاری نێردراوێکی به‌ڕێزه‌وه‌یه‌ (که‌ جوبره‌ئیله‌).
ذِي قُوَّةٍ عِندَ ذِي الْعَرْشِ مَكِينٍ ﴿20﴾
خاوه‌نی  هێزو ده‌سه‌ڵاته‌و لای خاوه‌نی عه‌رش، فریشته‌یه‌کی پایه‌داره‌.
مُطَاعٍ ثَمَّ أَمِينٍ ﴿21﴾
فه‌رمانڕه‌وایه‌، هه‌روه‌ها ئه‌مین  و دڵسۆزه‌ له‌ کاره‌کانیدا.
وَمَا صَاحِبُكُم بِمَجْنُونٍ ﴿22﴾
دڵنیا بن که‌ هاوڕێ که‌تان (محمد صلی الله‌ علیه‌ وسلم) شێت نیه‌و (له‌ که‌ماڵی ژیریدایه‌).
وَلَقَدْ رَآهُ بِالْأُفُقِ الْمُبِينِ ﴿23﴾
بێگومان (محمد صلی الله‌ علیه‌ وسلم جوبره‌ئیلی) بینی به‌ ئاشکرا له‌ ئاسۆی نومایاندا.
وَمَا هُوَ عَلَى الْغَيْبِ بِضَنِينٍ ﴿24﴾
ئه‌و هه‌واڵ (وحی)و ئایات  و زانیاریانه‌ی پێی ده‌گات، له‌ جیهانی نهێنی  و شاراوه‌کانه‌وه‌، لێتان ناشارێته‌وه‌و ڕاستیتان پێ ڕاده‌گه‌یه‌نێت چونکه‌ هه‌رگیز له‌ گه‌یاندنی په‌یامه‌که‌یدا ڕژدو ره‌زیل نیه‌.
وَمَا هُوَ بِقَوْلِ شَيْطَانٍ رَجِيمٍ ﴿25﴾
ئه‌م قورئانه‌ وه‌ نه‌بێت گوفتاری شه‌یتانی نه‌فرین لێکراو بێت.
فَأَيْنَ تَذْهَبُونَ ﴿26﴾
ئیتر بۆ کوێ ده‌چن؟ ڕوو ده‌که‌نه‌ کوێ؟ روو ده‌که‌نه‌ کێ؟
إِنْ هُوَ إِلَّا ذِكْرٌ لِّلْعَالَمِينَ ﴿27﴾
به‌ڕاستی ئه‌م قورئانه‌ هه‌ر یاد خه‌ره‌وه‌یه‌ بۆ جیهانیان، بۆ هه‌مووان، بۆ هه‌موو خه‌ڵکی (بۆ ئاده‌میزاد و په‌رییان).
لِمَن شَاء مِنكُمْ أَن يَسْتَقِيمَ ﴿28﴾
بۆ ئه‌وانه‌تان که‌ ده‌یانه‌وێت ڕێبازی ڕاست و دروست بگرنه‌ به‌ر.
وَمَا تَشَاؤُونَ إِلَّا أَن يَشَاءَ اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ ﴿29﴾
ویستی ئێوه‌ش کاتێك دێته‌ دی که‌ ویستی خوا، په‌روه‌ردگاری جیهانه‌کانی له‌سه‌ر بێت، (هه‌رکه‌س ویستی خێری هه‌بێت خوای گه‌وره‌ سه‌ربه‌ستیی لێ زه‌وت ناکات، له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا هه‌ر ئه‌وه‌ پێش دێت که‌ ویستی خوای له‌سه‌ره‌، وه‌ توانای تێگه‌یشتنمان له‌ نهێنی و شاراوه‌کان زۆر سنور داره‌).
 
   زیاتر ...