ته‌فسیری قورئان
  ٨٨: سورة الغاشية

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
به‌ناوی خوای به‌خشنده‌ی میهره‌بان
هَلْ أَتَاكَ حَدِيثُ الْغَاشِيَةِ ﴿1﴾
ئایا هه‌واڵ و ده‌نگ و باسی ڕۆژی قیامه‌ت (ڕۆژێك که‌ هه‌موو شتێك و هه‌موو که‌سێك داگیر ده‌کات) پێت گه‌یشتووه‌؟!
وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ خَاشِعَةٌ ﴿2﴾
له‌و ڕۆژه‌دا ڕووخسارانێك خه‌جاڵه‌ت و ڕه‌نگ زه‌ردو شه‌رمه‌زارو زه‌بونن.
عَامِلَةٌ نَّاصِبَةٌ ﴿3﴾
(هه‌ریه‌ك له‌ خاوه‌نی ئه‌و ڕووخسارانه‌) کارو کرده‌وه‌ی زۆریشی کردوه‌ و خۆیشی زۆر ماندوو کردووه‌ (بۆ ئه‌نجامدانی ئاره‌زووه‌ چه‌وته‌کانی).
تَصْلَى نَارًا حَامِيَةً ﴿4﴾
(بۆیه‌) ده‌گه‌یه‌نرێته‌ ئاگرێکی زۆر به‌تین و گه‌رم و داخ و به‌تاو.
تُسْقَى مِنْ عَيْنٍ آنِيَةٍ ﴿5﴾
له‌ سه‌رچاوه‌یه‌کی له‌ کوڵ و زۆر گه‌رم خواردنه‌وه‌ی ده‌درێتێ.
لَّيْسَ لَهُمْ طَعَامٌ إِلَّا مِن ضَرِيعٍ ﴿6﴾
خۆراکیشیان ته‌نها (ضریع)ه‌ (که‌ ڕوه‌کێکی بیابانیه‌ به‌ته‌ڕیی ته‌نها وشتر ده‌یخوات، به‌ وشکی وشتریش نایخوات).
لَا يُسْمِنُ وَلَا يُغْنِي مِن جُوعٍ ﴿7﴾
نه‌ ئه‌وه‌یه‌ گۆشتی پێ بگرن و قه‌له‌و بن، نه‌ ئه‌وه‌شه‌ پێی تێربن.
وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ نَّاعِمَةٌ ﴿8﴾
له‌ولاشه‌وه‌ ڕووخسارانێکی تر ناسك و ڕووخۆش و گه‌شاوه‌و ڕوناکن.
لِسَعْيِهَا رَاضِيَةٌ ﴿9﴾
له‌ هه‌وڵ و کۆششه‌کانیان (بۆ به‌ده‌ستهێنانی ڕه‌زامه‌ندی خوا له‌ دنیادا) ڕازیی و ئاسوده‌ن.
فِي جَنَّةٍ عَالِيَةٍ ﴿10﴾
له‌ به‌هه‌شتێکی به‌رزو بڵندا ژیان ده‌به‌نه‌ سه‌ر.
لَّا تَسْمَعُ فِيهَا لَاغِيَةً ﴿11﴾
له‌و شوێنه‌دا قسه‌و گوفتارێکی ناخۆش و نابه‌جێ ناشنه‌ون.
فِيهَا عَيْنٌ جَارِيَةٌ ﴿12﴾
له‌و به‌هه‌شته‌دا کانی و سه‌رچاوه‌ی ڕه‌وانی تێدایه‌.
فِيهَا سُرُرٌ مَّرْفُوعَةٌ ﴿13﴾
هه‌روه‌ها چرپاو سیسته‌م و جێگه‌ی حه‌وانه‌وه‌ی به‌رزو بڵندی لێیه‌.
وَأَكْوَابٌ مَّوْضُوعَةٌ ﴿14﴾
(له‌ نزیك ئه‌و به‌خته‌وه‌رانه‌ له‌ هه‌رکوێدا بن) کوپ و سوراحی و په‌رداخی (جوان و ڕازاوه‌و نه‌خشین) دانراوه‌.
وَنَمَارِقُ مَصْفُوفَةٌ ﴿15﴾
هه‌روه‌ها پشتی و سه‌رین  و پاڵپشتی جوان و ڕازاوه‌ی تیایه‌ که‌ به‌ ڕێکوپێکی ڕیزکراون.
وَزَرَابِيُّ مَبْثُوثَةٌ ﴿16﴾
وه‌ فه‌رش و ئۆرته‌و ڕایه‌خی قه‌شه‌نگ و  نه‌خشینی تیا ڕاخراوه‌ (هه‌موو کۆشك و ته‌لارو ڤێلاکانی پێ ڕازێنراوه‌ته‌وه‌).
أَفَلَا يَنظُرُونَ إِلَى الْإِبِلِ كَيْفَ خُلِقَتْ ﴿17﴾
(ئینجا خوای دروستکار له‌ ڕوانگه‌ی هه‌ندێ دروستکراوه‌کانیه‌وه‌ ده‌یه‌وێت (صدفه‌) چییه‌کان داچڵه‌کێنێت، بۆیه‌ ده‌فه‌رموێت: ئایا ئه‌وه‌ سه‌رنجی وشتر ناده‌ن چۆن دروستکراوه‌ (قه‌باره‌ی، ملی درێژی، قاچه‌ درێژه‌کانی که‌ به‌ سمێکی ئیسفنجی کۆتایی هاتووه‌، ئینجا خۆگرتنی له‌سه‌ر برسێتی و  تینوێتی بۆ ماوه‌ی چه‌نده‌ها ڕۆژ، وه‌ گه‌لێ شتی تر).
وَإِلَى السَّمَاء كَيْفَ رُفِعَتْ ﴿18﴾
ئایا سه‌رنجی ئاسمان ناده‌ن چۆن به‌رز کراوه‌ته‌وه‌ (ئه‌و هه‌موو ئه‌ستێره‌و کاهکه‌شان و هه‌ساره‌ بێشوماره‌ ده‌وره‌ی زه‌وی داوه‌ له‌ بڵندیه‌وه‌ ڕاگیراون).
وَإِلَى الْجِبَالِ كَيْفَ نُصِبَتْ ﴿19﴾
ئه‌ی سه‌رنجی کێوه‌کان ناده‌ن، چۆن داکوتراون و دامه‌زرێنراون (ڕه‌گیان چووه‌ به‌ ناخی زه‌ویدا).
وَإِلَى الْأَرْضِ كَيْفَ سُطِحَتْ ﴿20﴾
ئه‌ی سه‌رنجی ده‌شته‌کانی زه‌وی ناده‌ن چۆن ته‌ختکراوه‌ (له‌بار هێنراوه‌ بۆ کشتوکاڵ و ڕێگه‌وبان و ژیان).
فَذَكِّرْ إِنَّمَا أَنتَ مُذَكِّرٌ ﴿21﴾
(تۆ ئه‌ی پێغه‌مبه‌ر صلی الله‌ علیه‌ وسلم) ئه‌م شتانه‌ بخه‌ره‌وه‌ یادیان و سه‌رنجیان ڕابکێشه‌، (چونکه‌) تۆ ته‌ناه یادخه‌ره‌وه‌یت.
لَّسْتَ عَلَيْهِم بِمُصَيْطِرٍ ﴿22﴾
وه‌ هیچ ده‌سه‌ڵاتێکت نییه‌ به‌سه‌ریاندا (تا به‌زۆر باوه‌ڕداریان بکه‌یت).
إِلَّا مَن تَوَلَّى وَكَفَرَ ﴿23﴾
به‌ڵام ئه‌وانه‌ی که‌ پشت هه‌ڵده‌که‌ن و کوفر هه‌ڵده‌بژێرن.
فَيُعَذِّبُهُ اللَّهُ الْعَذَابَ الْأَكْبَرَ ﴿24﴾
ئه‌وانه‌ خوا سزاو تۆڵه‌یه‌کی زۆر سه‌خت و به‌ئازارو بێ سنوریان لێ ده‌سێنێت.
إِنَّ إِلَيْنَا إِيَابَهُمْ ﴿25﴾
بێگومان ئه‌وانه‌ (به‌ناچاری) هه‌ر بۆلای ءیمه‌ ده‌گه‌ڕێنه‌وه‌ (بیانه‌وێت و نه‌یانه‌وێت).
ثُمَّ إِنَّ عَلَيْنَا حِسَابَهُمْ ﴿26﴾
له‌وه‌دوایش حساب و لێپرسینه‌وه‌ و دادگاییان له‌سه‌ر ئێمه‌یه‌.
 

   زیاتر ...