بەرسڤدانا گومانەکێ
فیصل رسول
ئەرێ اسحاق یان ئیسماعیل بوو کو دخەونێ دا فەرمان پێ هاتکرن بهێتە
سەرژێکرن؟


د مێژوویا ئیسلامێ هەمی زانا ئێك رەئینە کو ئیسماعیل علیە سلام بوو نەك ئیسحاق ( ژبلی کێمەکا ) علیە سلام کو پێغمبەرێ خودێنە، بەلێ پشتی بهێزبوونا دەسهەلاتا جوهیا ل ناڤچەیێ و بتایبەتی ل وەلاتێ سعودیا هندەك شێخێ دەسهەلاتێ ژبۆی بەرژەوەندیا جوهیا ئەڤ رەئیە گهوری و وانا گۆت نەخێر ئەڤ رەئیە خەلەتە و ئیسحاق علیە سلام بوو کو ئەمر پێ هاتکرن بهێتە سەرژێکرن نەك ئیسماعیل  علیە سلام، یا دیارەژی جوهی نەڤیێت ئیسحاق علیە سلامن...

ئەگەر ئەم سەحکەین ژێدەرێت سەرەکیێت ئیسلامێ کو قورئان و سونەتە و هەروسا پاشی تێگەهشتنا زانایان بۆ دەقێت ئیسلامێ، هەرسێ ژڤانە پشت راست دکەن کو ئەوێ فەرمان بۆ هاتی کرن کو ئیبراهیم علیە سلام سەرژێبکەت ئیسماعیل علیە سلامە، نەك ئیسحاق علیە سلام .

بەلگێت قورئانا پیرۆز:

دەستپێکێ بچینە خزمەت قورئانا پیرۆز و سورەتا صافات کو خودایێ مەزن دفەرمووت: وَقَالَ إِنِّي ذَاهِبٌ إِلَىٰ رَبِّي سَيَهْدِينِ ( 99 ) 
لڤێرە ئیبراهیم علیە سلام دبێژیت ئەز دێچم و دێ وە لڤێرە بجهــ هێلم بەرەڤ رەزامەندیا خودای ( ئەڤ کارێ وی ب فەرمانا خودای بوویە کو خێزانا خۆ و کورێ خۆ  ل مەککێ بجهــ بێلیت ) و ل رۆژێت بهێتن ژی دێ رێکێ نیشامندەت .

لڤێ ئایەتێ دیاردبیت کو ئیبراهیم علیە سلام ب فەرمانا خودای وان بجهـ بێلیت و ئەڤ چیرۆکە دوور و درێژە، لڤێرە ناچینە ناڤەرۆکا وێ 
پاشی خودایێ مەزن دبێژیت: رَبِّ هَبْ لِي مِنَ الصَّالِحِينَ ( 100 ) 
لڤێرە ئیبراهیم علیە سلام دوعایا دکەت کو زارۆکێت وی باش و صالح بن .

فَبَشَّرْنَاهُ بِغُلَامٍ حَلِيمٍ ( 101 ) 
 مزگینی دایێ ب کورەکێ ئارامگر و ژیر 

فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ السَّعْيَ قَالَ يَا بُنَيَّ إِنِّي أَرَىٰ فِي الْمَنَامِ أَنِّي أَذْبَحُكَ فَانظُرْ مَاذَا تَرَىٰ قَالَ يَا أَبَتِ افْعَلْ مَا تُؤْمَرُ سَتَجِدُنِي إِن شَاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّابِرِينَ ( 102 )

لڤێرە بەحسێ وێ چەندێ دکەت کو ئێك ژ کورێت وی دەمێ دگەل ویدا، ئیبراهیم علیە سلام دبێژیتێ من دخەوێ دا دیت کو ئەز تە سەرژێبکەم ؟ توو چ دبێژی کورێ من ؟ کورێ وی گۆتێ وی کاری بکە یێ فەرمان بتە هاتی کرن، ان شاء الله دێ ژ وان کەسابم یێ ئارامیێ دگرن .

نوکە بلا سەحکەین قورئانا پیرۆز کا ئەڤ سیفەتێ ئارامگرتنێ ژ کیش کورێ ویدایە، ئیسماعیل علیە سلامی یانژی ئیسحاق علیە سلام ..

خودایێ مەزن ل سورەتا الانبیاء دبێژیت:  "وَإِسْمَاعِيلَ وَإِدْرِيسَ وَذَا الْكِفْلِ كُلٌّ مِّنَ الصَّابِرِينَ" [الأنبياء 85].

ئەڤەژی بەلگەیە کو ئێك ژ سیفەتێت ئیسماعیل علیە سلامی ئەوە یێ ئارامگرە، ئەڤە ئێك ژوان بەلگایە کو دسەلمنیت ئیسماعیل علیە سلام بوو نەك ئیسحاق علیە سلام، چونکی سیفەتێ ئارامگرتنێ یێ دایە پال ئیسماعیل علیە سلام .

پاشی خودایێ مەزن دبێژیت: فَلَمَّا أَسْلَمَا وَتَلَّهُ لِلْجَبِينِ ( 103 ) 
ئەو دەمێ هەردووك بەرهەڤ بوون بۆ فەرمانا خودای یا خەون دیتنێ، ئیبراهیم علیە سلام و کورێ وی ...

دا نوکە بزانین ئەو کیش کورە سیفەتێ راستگۆیێ دایە پال و فەرمانا خودای رازی بوویە، ئەرێ ئیسماعیل یان ئیسحاق سلاڤێت خودای لسەر هەردوویا بن ..

خودایێ مەزن دبێژیت: وَاذْكُرْ فِي الْكِتَابِ إِسْمَاعِيلَ إِنَّهُ كَانَ صَادِقَ الْوَعْدِ وَكَانَ رَسُولا نَّبِيًّا" [مريم 54].

لڤێ ئایەتا پیرۆز سیفەتێ راستگۆیێ یێ دایە پال ئیسماعیل علیە سلامی کو وەعدێ خۆ یێ بریە سەر و رازی بوویە بهێت سەرژێکرن. 

پاشی خودایێ مەزن دفەرمووت: وَنَادَيْنَاهُ أَن يَا إِبْرَاهِيمُ ( 104 ) 
مەژی گازی وی کر و گۆت ئەی ئیبراهیم 

قَدْ صَدَّقْتَ الرُّؤْيَا إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ ( 105 ) 
براستی تە خەون جێبەجێکر و ئەمژی دێ پاداشتێ چاکەکەرا دەینەڤە .

إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ الْبَلَاءُ الْمُبِينُ ( 106 ) 
براستی ئەڤە تاقیکرنەکا ئاشکرایە
وَفَدَيْنَاهُ بِذِبْحٍ عَظِيمٍ ( 107 ) 
لڤێرە دیارە گیانەوەرەك یێ کریە قوربانی ل جهێ ئیسماعیل علیە سلامی
وَتَرَكْنَا عَلَيْهِ فِي الْآخِرِينَ ( 108 ) 
لڤێرە خودایێ مەزن مەتحێت وی دکەت 
سَلَامٌ عَلَىٰ إِبْرَاهِيمَ ( 109 ) 
سلاڤ لسەرتەبن ئەی ئیبراهیم 
كَذَٰلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ ( 110 ) 
ئەم هوسا پاداشتێ کەسێن باش ددەین 
إِنَّهُ مِنْ عِبَادِنَا الْمُؤْمِنِينَ ( 111 ) 
براستی ئەو ژ بەندێت ئیماندارێ مەیە .

سەحکەنێ لڤێرە ئەڤ بابەتە دوماهیك هات یێ سەرژێکرنێ و پاشی خودایێ مەزن بەحسێ ئیسحاقی علیە سلامی دکەت و دبێژیت: وَبَشَّرْنَاهُ بِإِسْحَاقَ نَبِيًّا مِّنَ الصَّالِحِينَ ( 112 ) 
لڤێرە مزگینیا هاتنە دونیایا کورەکێ دی ددەتێ کو ئیسحاقە علیە سلام کو ئەوژی دێ ئێك بیت ژ کەسێن صالح، سەحکەنێ سیفەتێ راستگۆیێا بجهــ ئینانا وەعدی و هەروسا سیفەتێ خۆراگریێ نەدا پال وی، چونکی ئەو بەژدار نەبوو دڤێ مەسەلێ حەتا وەعدی بجهــ بینیت یانژی خۆراگربیت لسەر ڤێ مەسەلێ، بەلکو سیفەتەکێ دی یێ بۆ گۆتی کو دێ صالح بیتن، ئەڤ بەلگەیە ژی بۆمە دیاردکەت کو ئیسماعیل علیە سلامە نەك ئیسحاق علیە سلام، کو هەردووك پێغمبەرێ خوداینە .

ئیسحاق علیە سلام کەسەکێ علیم بوویە 

خودایێ مەزن لڤێرە مزگینیێ ددەتە سارایێ کو دێ کورەکێ علیم کەتە قسمەتێ وێ کو سارا کچەك بوو زارۆك نەدبوون: فَأَوْجَسَ مِنْهُمْ خِيفَةً قَالُوا لا تَخَفْ وَبَشَّرُوهُ بِغُلامٍ عَلِيمٍ *فَأَقْبَلَتِ امْرَأَتُهُ فِي صَرَّةٍ فَصَكَّتْ وَجْهَهَا وَقَالَتْ عَجُوزٌ عَقِيمٌ * قَالُوا كَذَلِكَ قَالَ رَبُّكِ إِنَّهُ هُوَ الْحَكِيمُ الْعَلِيمُ" [الذاريات 28-30].

وَامْرَأَتُهُ قَائِمَةٌ فَضَحِكَتْ فَبَشَّرْنَاهَا بِإِسْحَاقَ وَمِن وَرَاءِ إِسْحَاقَ يَعْقُوبَ ( هود- 71 ) 

لڤێرە ئێك پرسیار چەوا دێ چێبیت بەری هاتنا  ئیسحاق علیە سلامی بۆ دونیایێ مزگینیێ بدەنێ کو ویژی کورەك دێ هەبیت بناڤێ یعقوب علیە سلام، پاشی بهێت دونیایێ و بەری زارۆك هەبن بێژنێ توو دێ هێیە سەرژێکرن ؟ نەلۆژیکیە، ئەڤە دژی ئێکن، چونکی یا گۆتی ویژی کورەك دێ هەبیت بناڤێ یعقوب علیە سلام .

قَالَتْ يَا وَيْلَتَىٰ أَأَلِدُ وَأَنَا عَجُوزٌ وَهَٰذَا بَعْلِي شَيْخًا إِنَّ هَٰذَا لَشَيْءٌ عَجِيبٌ ( هود- 72 ) 

بلا بچین خزمەت سورەتا البقرە و خودایێ مەزن دبێژیت: وَإِذْ يَرْفَعُ إِبْرَاهِيمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَيْتِ وَإِسْمَاعِيلُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّكَ أَنتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ ( 127 ) 

لڤێرە بەحسێ ئەو کارێ ئیبراهیم و ئیسماعیل علیە سلامی دکەت کو ل مەککەهێ کری و بەردێ مەککەهێ بلند کری، ل ئایەتێت بەری نوکەژی دیاربوو کو کی بوو دگەل خۆ بری و کی بوو فەرمان پێ هاتەکرن، ڤێ ئایەتێ چ تەفسیر ناچنێ و دسەلمینیت ئیسماعیل علیە سلام بوویە هاتی مەککەهێ نەك ئیسحاق علیە سلام .

دەمێ پرسیار ژ شێخ صالح فوزانی هاتیە کرن، ئەرێ کیش ژوانایە ئیسماعیل یان ئیسحاق ؟ وی بەرسڤدا گۆت یەهودی دبێژن ئیسحاق علیە سلامه و هندەك ژ کەسایەتیێت موسلمانا دبێژن ئیسحاق علیە سلامە لێ بەرسڤا درست ئەوە کو ئیسماعیل علیە سلامە، چونکی ژوی مەزنتر بوویە و هەروسا ئایەتێت قورئانێ ئیشارەتێ ددەن کو ئیسماعیل علیە سلامە 
https://youtu.be/q2qfh5MElZ4

دەمێ پرسیار هاتیە کرن ژ شێخێ ئیسلامێ لسەر ڤێ مەسەلێ وی بەرسڤدا گۆت ئیسماعیل علیە سلامە نەك ئیسحاق ب تەمامی شلۆڤە دکەت
ابن قیم و ابن کثیر ژی ب تەمامی وی بابەتی شلۆڤە دکەن و دسەلمینن ئیسماعیل علیە سلام بوویە نەك ئیسحاق علیە سلام 
https://www.saaid.net/Doat/samer/16.htm

پرسیار ئەوە بۆچی یێن ڤی سەردەمی هندەکا دڤێت بێژن کو ئیسحاق علیە سلامە ؟ چونکی وانا دڤێت نزیکی جوهیا ببن و هەروسا نزیکی دەسهەلاتێ نە، هەروسا دڤێت وسادیارکەن کو ئەو مەزلومن نەك یێن دی،چونکی محمد صلی الله علیە وسلم نەڤیێ ئیسماعیل علیه سلامیە، جوهی ژی نەڤیێ ئیسحاق علیە سلامینە، هەرچەندە لنك مە موسلمانان هەردوو پێغمبەرێ خوداینە و جیاوازی نینە ناڤبەراواندا، حەتا وی رادەی ناڤێ اسحاق علیە سلام زێدەتری ئیسماعیل علیە سلامی یێ هاتی د قورئانێ دا، لێ نیەتا جوهیا و کەسێت دەسهەلاتێ جیاوازە ژ وێ چەندێ کو راستیێ دیارکەن، ئەگەرنە بۆچی بەری دەهــ ساڵا وانا ئەڤ تشتە نەدگۆت بۆچی لڤی دەمی دێ ڤی بابەتی ئازرینن ؟
به‌روار: 27/06/2019
بینین: 439
هیچ داتایه‌ک به‌رده‌ست نیه‌ .
1
په‌ڕه‌یله‌ 0
ژماره‌ی بابه‌ت